نگاهی به شاورن بزرگترین قمر پلوتو

بیگ بنگ: شارون با قطر ۱۲۰۸ کیلومتر، بزرگترین قمر پلوتو محسوب می‌شود؛ تصاویر فضاپیمای افق های نو نشان‌ می‌دهد سطح این قمر از کوه‌ها، دشت‌ها و ناهمواری‌هایی پوشیده شده است.

به گزارش بیگ بنگ، شارون بزرگترین قمر پلوتو در سال ۱۹۷۸ با مشاهدات جِیمز کریستی(James Christy) در رصدخانهٔ ناوال در واشینگتن کشف گردید. فاصله این قمر تا پلوتو در مدار ۱۸ هزار کیلومتر است، پلوتو و شارون همچون زمین و ماه به گرد یک نقطه ی گرانش مرکزی می چرخند و به گونه ای ویژه، با یکدیگر قفل گرانشی شده اند.

دشت‌های شارون با بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر مساحت در بالای خط استوای آن قرار دارد. این دشت‌ها چهار برابر وسیعتر از دره گراند کانیون آمریکا بوده و در برخی نقاط دو برابر عمیق‌تر است. محققان بر این باورند که می‌توان از رصد این دشت‌ها به تحولات بزرگ تاریخ جغرافیایی شارون پی برد. جنوب این دشت به منطقه قابل‌توجهی موسوم به Vulcan Planum منتهی می‌شود. این منطقه از مجموعه‌ای از دشت‌های صاف با ناهمواری‌های اندک تشکیل شده است. نواحی جنوبی نسبت به بخش‌های شمالی از دهانه‌های آتشفشانی کمتری برخوردارند که به گفته دانشمندان این نشان‌دهنده بازسازی دشت در سطح وسیعی است.

رنگ قرمز قطب ِ شاورن

در ماه ژوئن سال ۲۰۱۵ زمانی که دوربین فضاپیمای افق های نو رنگ مایل به قرمز ناحیه قطبی بزرگترین قمر پلوتو یعنی شارون را ثبت کرد؛ دانشمندان به دو موضوع پی بردند: اوّل اینکه آنها هیچوقت چیزی شبیه این را در منظومه شمسی ندیده بودند و دوم اینکه بسیار مشتاق بودند بدانند چه داستانی پشت این اتفاق نهفته است. بعد از بررسی تصاویر محققان بتازگی مقاله ای را منتشر کردند و علت رنگ قطبی شارون را از خود سیاره کوتوله پلوتو می‌ دانند؛ وقتی گاز متان که از جو پلوتو خارج می‌شود به دام جاذبه شارون می‌افتد، در آنجا یخ می‌زند و سطحی یخی را در قطب شارون تشکیل می‌دهد؛ بعد از این اتفاقات تابش فرابنفش خورشید باعث می‌شود که متان تبدیل به هیدروکربنی سنگین تر شود و در نهایت به رنگ ماده‌ای مایل به قرمز به نام تولین در بیاید.

همچنین مدل آب و هوایی ارائه شده از پلوتو و شارون(که ۲۴۸ سال زمینی طول می‌کشد تا آنها به دور خورشید بچرخند.) برخی از آب و هوای ناملایم قطب های شارون را مشخص می‌کند؛ جایی که ۱۰۰ سال پیاپی نور خورشید می‌تابد و ۱۰۰ سال پیاپی هم تاریکی است. دمای سطح این قمر طی این زمستان های طولانی به ۲۵۷- درجه سلسیوس می‌رسد، آنقدر سرد که برای یخ زدن گاز متان و تبدیل آن به ماده ای جامد کافی است.

دره ای عمیق در شارون

این دره عمیق که “آرگو” نام دارد یکی از عمیق‌ترین دره‌های خارج سیاره‌ای است که تاکنون کشف شده است. دانشمندان با استفاده از تصویر ارائه شده توسط فضاپیمای افق های نو که در نزدیک ترین فاصله خود با شارون در ماه ژوئیه گذشته گرفته شده، قادر به برآورد عمق این دره شدند. آنها بر این باورند که عمق این دره در حدود ۹ کیلومتر است.

بدون یک تصویر کامل از دره عمیق و باریک، دانشمندان معتقدند آرگو حدود ۷۰۰ کیلومتر طول دارد. مقیاس گسترده آرگو به این معنی است که این دره دارای صخره‌هایی است که از ورونا روپس در قمر “میراندا” اورانوس، بلندترین صخره شناخته شده در منظومه شمسی، نیز بزرگتر است.

شکافی بزرگ در خط استوای شارون

محققان به تازگی توانستند دلیل خوبی برای شکاف‌های بزرگ موجود بر روی بزرگترین قمر سیاره پلوتو پیدا کنند. آنها اکنون دلیل خوبی برای عامل این شکاف پیدا کرده‌اند و آن این است که قمر شارون در محل این شکاف‌ها منفجر شده یا اینکه این اتفاق در گذشته افتاده است. زمانی که شارون جوانتر بود، از هسته‌ای رادیواکتیو برخوردار بود که آن را گرم نگه می‌داشت. در زیر پوسته یخی این قمر، این مرکز گرم دارای یک اقیانوس آب زیر سطحی بود. بعدها زمانی که سوخت رادیواکتیو این قمر به پایان رسیده و هسته آن سرد شد، این اقیانوس احتمالا یخ زده و گسترش یافته که در نهایت باعث از هم گسستن شارون از وسط شده است.

تیم افق های نو پس از کشف شواهدی از این که بخشهایی از سطح یخی این قمر زمانی ذوب شده و مجددا یخ زده، به این فرضیه رسیده‌اند. شکاف‌های شارون از طول حدود ۱۷۷۰ کیلومتر یا حدود چهار برابر دره گراند کانیون در آمریکا برخوردار بوده و عمق آن در برخی نواحی به بیش از هفت کیلومتر می‌رسد. انتظار می‌رود همان طور که افق های نو داده‌های بدست آمده‌اش را برای ذخیره در سوابق دیجیتالی منتقل می‌کند، تصاویر با کیفیت‌تری را تا پایان سال ۲۰۱۶ به زمین ارسال کند.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع:  Charon moon , popsci.com , NASA , cnet.com

نگاهی به شاورن بزرگترین قمر پلوتو, ۵٫۰ out of 5 based on 2 ratings