تلاش محققان ایرانی برای افزایش برداشت نفت از مخازن نفت سنگین با استفاده از فناوری نانو

به گزارش روزسه شنبه گروه علمی ایرنا ازستاد ویژه توسعه فناوری نانو، معصومه تاجمیری مجری این طرح گفت: با توجه به نتایج حاصل شده تا این مرحله از تحقیقات، کاربرد نانوذرات منجر به کاهش هزینه های فرایند به دلیل دستیابی به بازیافت بیشتر نفت و کاهش میزان آب مصرفی خواهد شد.
وی بیان کرد: طبق آمارهای شرکت ملی نفت ایران، مخازن نفت سبک ایران در نیمه عمر دوم خود قرارداشته و با کاهش تولید روبرو هستند، در حالی که مخازن نفت سنگین و فوق سنگین ایران بسیار زیاد است، اما عدم ورود فناوری های ازدیاد برداشت مؤثر به ایران، موجب شده مخازن نفت سنگین ایران یا به صورت بالقوه باقی مانده و یا با راندمان بسیار پایین با فناوری های قدیمی بهره برداری شود.
وی بیان کرد: از این رو ضرورت تحقیق گسترده در زمینه نفت سنگین و فوق سنگین، به ویژه به کارگیری فرایندهای مؤثر با راندمان بالا، احساس می شود.
به گفته تاجمیری، درطرحی مشترک بین دانشگاه صنعتی اصفهان و شرکت ملی نفت ایران تلاش شده تا به بررسی اثر استفاده ازنانوذرات بر افزایش بهره وری برداشت نفت از این مخازن پرداخته شود، بدین ترتیب افزایش قابل توجه میزان بازیافت نفت درکنار کاهش هزینه، کاهش میزان مصرف آب در فرایند برداشت و بهبود شرایط زیست محیطی اطراف مخازن از مهم ترین نتایج این طرح خواهد بود.
تاجمیری در توضیح روش های دستیابی به بازدهی بیشتر در فرایند برداشت نفت بیان کرد: به منظور افزایش بهره وری در مخازن نفت سنگین، در نظرگرفتن دو عامل کاهش ویسکوزیته و تغییر درترشوندگی سنگ از اهمیت فراوانی برخوردار است، طبق مطالعات موجود، استفاده از مواد فعال سطحی مانند نانوذرات در کنار روش های حرارتی همچون روش ریزش ثقلی به کمک بخار(SAGD) منجر به کاهش ویسکوزیته و مکانیسم آشام خود به خودی منجر به تغییر در ترشوندگی سنگ خواهد شد.
وی ادامه داد: در این رساله نیز به مطالعه آزمایشگاهی تأثیر نانوذرات اکسید فلزی بر مکانیسم آشام خود به خودی و فرایند ریزش ثقلی به کمک بخار پرداخته شده است، بدین جهت تأثیر نانوذرات اکسید روی، اکسید آلومینیوم و اکسید مس مورد بررسی قرار گرفته است.
به گفته تاجمیری، در روش فرایند ریزش ثقلی به کمک بخاراز دو چاه افقی استفاده می شود، چاه تزریقی بالای چاه تولیدی در ته مخزن قرار دارد، اما ویسکوزیته سیالی که به مخزن تزریق می شود تا نفت را جابه جا کند، مانند آب، دی اکسید کربن یا محلول های حاوی مواد فعال سطحی، معمولا از ویسکوزیته نفت کمتر است، در این شرایط اضافه کردن نانو ذرات ویسکوزیته سیال تزریق شده را روی مقدار بهینه تنظیم کرده و حرکت را در مخزن بهبود می بخشید، در نتیجه بازدهی برداشت نفت افزایش می یابد.
وی یادآور شد: جایگزین شدن نفت توسط آب در اثر عواملی همچون تغییر درفشار مویینگی، تراوایی و کشش سطحی بین آب و نفت پدیده آشام خود به خودی گفته می شود که منجر به ازدیاد برداشت نفت خواهد شد، اما در مخازن کربناته که سنگ نفت دوست است، مکانیسم آشام خود به خودی تأثیر چندانی نخواهد داشت، اما با استفاده از نانو ذرات می توان ترشوندگی سنگ مغزه های ماسه ای و کربناته را از نفت دوستی به آب دوستی تغییر داد و بدین ترتیب نفت محبوس شده در سنگ بهتر بازیافت می شود.این تحقیقات در قالب پایان نامه دکتری مورد نیاز صنعت درستاد ویژه توسعه فناوری نانو پذیرفته شده است.
علمی (۱)** ۹۳۴۰**۱۴۴۰

انتهای پیام /*

- - , .